TEMBUNG ANDHAHAN

TEMBUNG ANDHAHAN

Tembung andhahan inggih menika tembung ingkang sampun ewah saking asalipun. Tembung menika saged ewah amargi saking tiga kedadosan, inggih menika:

1.      Pikantuk wuwuhan (imbuhan)

Wujudipun wuwuhan wonten tiga:

a.      Ater-ater (awalan/prefiks)

Ater-ater inggih menika wuwuhan ingkang manggenipun wonten ing sangajengipun tembung lingga.

Tuladha:

Angka	Tembung andhahan	Wujuding ater-ater	Tembung lingga
1. 2. 3. 4. 5.	nyapu nggambar dijupuk kobuwang mbalang	ny- ng- di- ko- m-	sapu gambar jupuk buwang balang

b.      Seselan (sisipan/infiks)

Seselan inggih menika wuwuhan ingkang manggenipun wonten ing satengahinh tembung lingga, utawi wonten ing sawingkingipun aksara sepisan tembung lingga. Limrahipun seselan menika mingunakaken tandha ( )

Tuladha:

Angka	Tembung andhahan	Wujuding seselan	Tembung lingga
1. 2. 3. 4.	ginanjar gelebyar kerelip sumebar	in  el  er  um	ganjar gebyar kelip sebar

Katrangan:

Seselan menika saged manggen wonten ing sangajengipun tembung lingga manawi tembung lingganipun dipunwiwiti aksara swara.

Tuladha:

 um + elu = emelu (melu)

 in + ajak = ingajak (ngajak)

c.       Panambang (akhiran/sufiks)

Panambang inggih menika wuwuhan ingkang manggenipun wonten ing sawingkingipun tembung lingga.

Tuladha:

Angka	Tembung andhahan	Wujuding panambang	Tembung lingga
1. 2. 3. 4. 5.	jupukna tulisen bukune jaritan klambiku	-na -en -ne -an -ku	jupuk tulis buku jarit klambi

2.      Dipunrangkep (kata ulang)

Tembung rangkep inggih menika tembung-tembung ingkang panyeratanipun lan pamaosanipun dipunambali kaping kalih kanthi wetah utawi naming saperangan wandanipun.

Tuladha:

Angka	Tembung rangkep	Tembung lingga
1. 2. 3. 4. 5.	mloka-mlaku mlaya mlayu lelakon dedunung cengenges	mlaku mlayu laku dunung cenges

3.      Dipuncambor/camboran (kata majemuk)

Tembung camboran inggih menika gabunganing tembung kalih utawi langkung ingkang nggadhahi teges enggal.

Tuladha:

Angka	Tembung camboran	Wujuding lingga	Katrangan
1. 2. 3. 4. 5.	semarmendem nagasari meja ijo bangjo kakkong	semar + mendem naga + sari meja + ijo abang + ijo tungkak + bokong	araning panganan araning panganan pengadilan lampu lalu lintas tiyang cendhek